سلام

شما فرمودید که «مشوّقات» یکی از روش‌های استجماع قوانین است؛ حال که چنین است، چرا از قاعده‌ی زیر، قانونی استخراج نشده است؟
قاعده: اگر کسی هر شب قبل از خواب، سوره‌ی واقعه بخواند، خداوند را در حالی ملاقات می‌کند که صورتش مانند ماه شب چهارده می‌درخشد.
البته قواعد دیگری از این دست نیز وجود دارند که با وجود اینکه تصریح دارند به پاداش یک عمل، اما در قوانین، جایی ندارند. مشکلی که پیش می‌آید این است که اگر یک منهاجی آن عمل را انجام دهد در حالی که در قوانین نیست، متهم به ابداع در دین می‌شود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
بنای اولیه بر این است که هر چه در قواعد نظری تکمیلی آمده، در قوانین عملی نیز به صورت قانون بیاید؛ ولی این احتمال وجود دارد که در موارد بسیار نادر، بر اثر سهو، چنین اتفاقی نیافتاده باشد. پس هر گاه با چنین مطلبی مواجه شدید که قاعده‌ای در قواعد تکمیلی آمده بود ولی قانونش در قوانین عملی نیامده بود، فقط دو احتمال بدهید؛
احتمال اول: این که قانونش آمده ولی شما نتوانسته‌اید آن قانون را پیدا کنید. در این صورت، با دقت بیشتر،‌ جستجو کنید و از یافتن آن، ناامید مباشید.
احتمال دوم: این که بر اثر سهو ما، قانون مناسب با آن قاعده،‌ در قوانین عملی نیامده است. در این صورت، قاعده را همراه با شماره‌اش به دفتر مرکزی منهاج فردوسیان گزارش کنید تا در نسخه‌های بعدی، ملاحظه شده و این نقیصه، برطرف گردد.

موفق باشید
حاج فردوسی

اشکال‌کنندگان بر عرضه‌ی هر چیزی، از جلمه بر عرضه‌ی نظام جامع تربیتی منهاج فردوسیان، یک وجه مشترک دارند و آن، «خواهان نبودن»‌ است. به عبارت ساده، هر گاه و در هر جا با کسی مواجه شدید که بر عرضه‌ی چیزی اشکال می‌کند، مطمئن باشید که اشکال‌کننده، «خواهان» آن چیز نیست.
به عنوان مثال، شخصی در یکی از صفحاتش در شبکه‌ی جهانی اینترنت، نوشته بود: «آخوند چه فایده‌ای دارد؟» سپس مشاغل مختلفی را برشمرده و برای هر کدام، فایده‌ای اجتماعی بیان کرده و چنین نتیجه گرفته بود که «نهاد روحانیت» یک نهاد تشریفاتی و به تعبیر نادرست او، «مفت‌خور» است. یعنی فقط روحانیت هستند که بدون انجام کار مفید در جامعه، از حقوق و مزایای شهروندی برخوردار می‌شوند و مانند افراد مفید جامعه، محترم شمرده می‌شوند!
رمز اصلی این اشکال و نقص اساسی اشکال‌کننده، غیر مذهبی بودنش است. او خواهان این نیست که دین داشته باشد و در سایه‌ی دین،‌ دنیایش را چنان تنظیم کند که آخرتی خوب و آباد داشته باشد. همچنان که غیرمذهبی‌ها معتقدند مفیدترین قشر جامعه، طبیبان جسم هستند، مذهبی‌ها معتقدند که مفید‌ترین اقشار جامعه، طبیبان روح هستند.
پس اگر کسی «خواهان» دینداری باشد، هیچگاه به ذهنش نمی‌رسد که نهاد روحانیت و مرجعیت شیعه، نهاد تشریفاتی و بی‌خاصیتی است که بود و نبودش هیچ تأثیری در بهبود وضعیت انسان‌ها ندارد. بلکه بر عکس،‌ معتقد می‌شود که جامعه‌ی بدون روحانی، مانند جامعه‌ی بدون پزشک است و حتی بدتر. زیرا با جسم بیمار می‌شود مدارا کرد و به کمال رسید ولی با روح بیمار نمی‌شود تکامل یافت و درجات عالیه‌ی بهشت را کسب کرد.
مثال دیگر: جوانی به زیاد بودن مساجد در سطح شهر، اعتراض داشت و اشکال می‌کرد. می‌گفت: به جای این که در هر محله‌ای یک مسجد درست می‌کنند، یک پارک بسازند همراه با وسایل سرگرمی یا سالن ورزش بسازند همراه با تجهیزات ورزشی، تا جوانان یک محله،‌ مجبور نباشند برای تفریح و ورزش و سرگرمی، به محله‌های دیگر شهر بروند!
راز اصلی این اشکال، در این است که این جوان، «خواهان» نماز جماعت نیست. یعنی یا نماز نمی‌خواند و یا اگر نماز می‌خواند، مقید به حضور در نماز جماعت نیست؛ و الا می‌دانست که برای اقامه‌ی نماز جماعت، نمی‌شود از پیاده‌رو و حاشیه‌ی خیابان و پارک و پارکینگ استفاده کرد و حتماً باید محل مخصوصی داشته باشد که پاک و آرام و آراسته باشد.
مثال دیگر: وقتی من به وجود مغازه‌هایی که دخانیات عرضه می‌کنند، اشکال می‌کنم و از زیاد شدن اینگونه مغازه‌ها شکایت و اعتراض دارم، برای این است که «خواهان» دود و دم نیستم. و الا اهل دود، دوست دارند در هر کوچه و هر محله، چندین مغازه‌ی عرضه‌ی سیگار و تنباکو و زغال و تُنگ و شیلنگ و بافور و منقل و انبر و سایر لوازم جانبی باشد تا مجبور نباشند برای تهیه‌ی آن،‌ از این محله و کوچه، به محله‌ی دیگر و کوچه‌ی دیگر بروند. پس راز اصلی اشکال من بر سیگارفروش، «خواهان» نبودن من است.
و اما اشکال‌کنندگان بر عرضه‌ی نظام جامع تربیتی منهاج فردوسیان نیز همین راز، در اشکالشان نهفته است. رمزش این است که اینان «خواهان» تکامل نیستند و گرنه برای تکامل، حتماً به دنبال استاد و برنامه می‌گشتند. «خواهان» نیستند وگرنه حتماً به بساط صوفیه سری می‌زدند و حتماً زندگینامه‌ی عرفا را می‌خواندند. کسانی که عمری را با خیال آسوده طی کرده و در جستجوی برنامه‌ی تکامل از این درس اخلاق به آن درس اخلاق و از نزد این عالم دینی به نزد آن عالم دینی نرفته‌اند، معلوم می‌شود «خواهان» تکامل نیستند.
البته نکته‌ی بسیار جالب این است که تمام اشکال‌کنندگان بر عرضه‌ی نظام جامع تربیتی منهاج فردوسیان، از قشر مذهبی هستند. البته مذهبی‌هایی که به کلیات دینی، قانع شده و همان را کافی می‌شمارند. اینان هر چند در ظاهر، مذهبی شمرده می‌شوند، ولی در باطن، نسبت به طی مدارج تکامل و سعادت، حالت ایستایی دارند. یعنی موجودات منجمدی هستند که شور طلب و آتش کمال‌خواهی در جانشان نیست. اینان با اشک‌های داغ نیمه‌شب و التماس‌های پرحرارت به حضرت ربوبیت و توسلات سوزناک به حضرات معصومین (علیهم‌السلام) برای رسیدن به استاد کامل و برنامه‌ی تکاملی، بیگانه هستند. اینان همانند مرغان خانگی، همین که ظرف آب و ته‌مانده‌ی سفره و کناره‌های نان برایشان بگذارند، قانعند و روزگارشان تأمین است. مرغان خانگی همچون پرندگانی نیستند که علاوه بر آب و غذا، نیاز به «پرواز» دارند.
پس، همچنان که مرغان به پرنده و چرنده تقسیم می‌شوند، مذهبی‌ها نیز به حداکثری و حداقلی تقسیم می‌شوند. مذهبی‌های حداکثری، آنانی هستند که شور و شوق خاصی در دلشان احساس می‌کنند که کلیات گفته‌شده بر فراز منابر، آنان را اشباع نمی‌کند. آنان در صدد دست یافتن به مغزای دین و اصلاح نیت و اخلاص عمل بر طبق آن هستند تا به بلندای عالم هستی برپرند.
اما مذهبی‌های حداقلی، آنانی هستند که به نرفتن به جهنم و رسیدن به اول طبقه از بهشت هم راضی هستند. البته اینان در عمل، چنان رفتار می‌کنند که نجاتشان از جهنم و ورودشان به بهشت، باید به مدد شفاعت باشد و امیدی به دیدگاه‌های پیراسته و اعمال آراسته‌شان نیست.
در پایان به مبلغان منهاج فردوسیان (کثر الله امثالهم) توصیه می‌کنم از جدل با اشکال‌کنندگان بر عرضه‌ی این نظام تربیتی، بپرهیزند. البته فرق است بین سؤال‌کننده و اشکال‌کننده. آن کس که نمی‌داند ولی عناد و لجاجی ندارد، سؤال می‌پرسد و جواب می‌گیرد و خوشحال و شادمان از این که پاسخ خود را یافته، شکرگزارتان است؛ ولی کسی که اشکال می‌کند، همواره متهم به «خواهان نبودن» است. یعنی همواره در گوشه‌ی ذهنتان داشته باشید که این فرد، خواهان رسیدن به کمال و سعادت نیست و درد «طلب» ندارد و گرنه به جای مطرح کردن اشکالات سطحی و بی‌ثمر، داروی درد خود را بر می‌داشت و شاد و تشکر‌کنان می‌رفت و یک عمر، دعاگوی شما می‌بود. شایسته است در هنگام مواجهه با چنین اشکال‌کنندگانی، شعر شاعر را بخوانید که می‌گوید:

گفت: او را نیست غیر از درد قوت * پس جواب احمق، اولی‌تر سکوت
و له الحمد فی الاولی و الآخره
حاج فردوسی

با سلام 
من یک جوانی هستم که کسی برای ازدواج من کاری نمی‌کند. از نظر جناب عالی ثبت نام در سایت‌های همسریابی برای ازدواج چطور است؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
یکی از اصول همسر، حیا و اصالت خانوادگی است. به تجربه دریافته‌ام «اکثر» دخترانی که در سایت‌های همسریابی ثبت نام می‌کنند، مناسب اصحاب منهاج فردوسیان نیستند. تأکید می‌کنم «اکثر» و نه «همه». پس از این طریق اقدام نکنید بلکه راه دیگری را به شما پیشنهاد می‌کنم. مشخصات ظاهری خودتان مانند سن، تحصیلات، شغل با تأکید به این که همسر مذهبی و دارای اصالت خانوادگی می‌خواهید را در چند برگه نوشته و شماره‌ی تماس خود را نیز ذکر کنید. سپس به امام جماعت محل و روحانیون و متدینینی که می‌بینید، بدهید. در ضمن از خدای تعالی بخواهید که همسر مناسب را برایتان بفرستد که همچون لباسی برایتان باشد و مایه‌ی آرامش روحی و جسمی‌تان گردد.

موفق باشید
حاج فردوسی

سلام /
آیا بابت گناه زن که همسر وی می‌توانسته مانع او شود ولی نشده است، مؤاخذه‌ای برای مرد وجود خواهد داشت؟ فرزند چطور؟ مانند اینکه زن یا فرزند، خواهان حضور در عروسی اقوام باشند و مرد، با این که می‌داند آن مجلس به ارگ و موسیقی حرام آلوده است، مانع آنها نشود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
برای رسیدن به جواب، به سه مقدمه توجه کنید.
مقدمه‌ی اول: زن، از «اهل» انسان حساب می‌شود به دلیل این آیه‌ی شریفه که می‌فرماید: «فَأَنجَیْنَاهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ» (سوره‌ی اعراف، آیه‌ی ۸۳) ترجمه: پس او و خانواده‏اش را ـ غیر از زنش که از زمره‌ی باقیماندگان [در خاکستر مواد گوگردى] بود ـ نجات دادیم.
مقدمه‌ی دوم: فرزند، از «اهل» انسان حساب می‌شود به دلیل این آیه‌ی شریفه که می‌فرماید: «وَنَادَى نُوحٌ رَّبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابُنِی مِنْ أَهْلِی وَإِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَأَنتَ أَحْکَمُ الْحَاکِمِینَ * قَالَ یَا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صَالِحٍ» (سوره‌ی هود، آیات ۴۵ و ۴۶) ترجمه: و نوح پروردگار خود را آواز داد و گفت: پروردگارا پسرم از خانواده‌ی من است و قطعاً وعده‌ی تو، راست است و تو بهترین داورانى. فرمود: اى نوح! او در حقیقت از خانواده‌ی تو نیست او [داراى] کردارى ناشایسته است.
مقدمه‌ی سوم: خدای تعالی انسان را دستور صریح داده به حفظ خود و «اهل» خود از آتش جهنم. آنجا که می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَهُ عَلَیْهَا مَلَائِکَهٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ» (سوره‌ی تحریم، آیه‌ی ۶) ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده‏اید خودتان و خانواده‌تان را از آتشى که هیزم آن، مردم و سنگهاست ‏حفظ کنید. بر آن [آتش] فرشتگانى خشن [و] سختگیر [گمارده شده] اند.
نتیجه‌گیری: کسی که بتواند زن و فرزندش را از حرام، باز بدارد و ندارد، قطعاً به دستور صریح خدای تعالی بی‌توجهی کرده و مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت. البته در صورتی که زن یا فرزند، نهی مرد خانه را قبول نکنند و با نارضایتی پدر یا شوهر، باز هم به سوی حرام بروند، گناهی بر مرد نیست و خودشان مقصر خواهند بود.

موفق باشید
حاج فردوسی

سلام علیکم
۱. اگر یک عمل مستحب است، آیا خلاف آن مکروه است؟ یا اگر یک عمل مکروه هست، خلاف آن مستحب می‌شود؟ مثلاً در منهاج فردوسیان، نشسته شلوار می‌پوشند، پس می‌شود گفت که ایستاده شلوار پوشیدن مکروه است؟ یا ناخن چیده‌شده را دفن می‌کنند، پس عدم دفن آن می‌شود مکروه؟
۲. بعد از نماز عشاء بیدار ماندن فقط برای چند چیز جایز شمرده شده. با توجه به طبقه‌بندی قوانین، وقتی یکی از اموری که در طبقات اولیه وجود دارد پیش می‌آید، طبیعتاً انسان، طبقه‌ی اولیه را انجام می‌دهد. مثلاً کسب روزی حلال و یا غسل دادن یک شیعه‌ی اثنی‌عشری. با این توضیحات، استثنائات مربوط به بیداری بعد از نماز عشاء بی‌معنی می‌شود و دایره‌ی وسیع‌تری را شامل می‌شود. لطفاً در این مورد توضیح دهید.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
جواب ۱: هر گاه مستحب را به معنی اطاعت از امر مولا در انجام کاری بدانیم که به انجام آن امر کرده است، ترک کردن عمل به دستور مولا، ناپسند و مکروه خواهد بود. در مقابل، هر جا مولا از انجام دادن کاری نهی کرده است، مراعات این دستور و ترک کردن آن کار، پسندیده و مستحب خواهد بود.
البته در بیان حکم، لازم است همان جهتی که مولا امر یا نهی کرده، بیان شود نه جهت مخالفش. مثلاً اگر در روایت معتبر،‌ به انجام حجامت امر شده است، باید در هنگام بیان حکم، بگوییم: حجامت کردن مستحب است. نه مقابلش، یعنی نگوییم: ترک حجامت، مکروه است.
اگر فرموده‌اند نشسته شلوار بپوشید. بگوییم: نشسته شوارپوشیدن، مستحب است و نگوییم: ایستاده شلوارپوشیدن مکروه است. این نکته، همواره در نزد محدثین و قدمای از فقها، مورد توجه بوده و سعی وافر داشته‌اند که همان جهتی که از امام معصوم (علیه‌السلام) روایت شده را بیان کنند و از نزد خودشان، جهت مخالف آن را مطرح نسازند، هر چند در حقیقت، جهت مخالف آن هم درست است.
جواب ۲: آنچه در روایت شریف بیان شده که جز برای چند کار، بعد از نماز عشاء بیدار نمانید، مربوط به شرایط عادی است ولی در جایی که شرایط خاص باشد، قطعاً دایره‌اش گسترش پیدا می‌کند.
یکی از شرایط خاص، پیش آمدنِ کارهایی از طبقات اولیه است. پس در شرایطی که هیچ عملی از اعمال طبقات اولیه حلول نکرده، فقط برای همان چند امر، بعد از نماز عشاء بیدار بمانید ولی در شرایطی که عملی از اعمال طبقات اولیه آمده و نمی‌شود آن را به بعد موکول کرد، حتماً انجام آن کار، مقدم بر استراحت شبانه خواهد بود.

موفق باشید
حاج فردوسی